Każdy rodzic chce, aby jego dziecko odnosiło sukcesy, było szczęśliwe i miało wielu przyjaciół. Niestety, osiągnięcie tego celu jest wyzwaniem dla wielu dzieci z autyzmem, szczególnie w sferze społecznej, gdzie dzieci są zestresowane i mają słaby kontakt z innymi.
Istnieje kilka skutecznych metod treningu umiejętności społecznych (do kupienia tutaj), które nie są trudne do zastosowania na co dzień. Można je wykorzystać do nauczenia dziecka podstawowych i bezpośrednich umiejętności społecznych, gdy jest ono jeszcze małe, a następnie stopniowo przechodzić do bardziej złożonych, takich jak mowa ciała i rozwiązywanie konfliktów — gdy podstawowe umiejętności zostały już opanowane.
Modelowanie i wyjaśnianie interakcji społecznych
Dzieci najczęściej uczą się na przykładzie innych. Dlatego należy jak najczęściej demonstrować zachowania właściwe dla społeczeństwa. Symulowanie sytuacji jest ważne dla zwykłych dzieci, jednak dziecko z autyzmem może nie rozumieć zachowań, które widzi, bez wyjaśnienia. Pamiętaj, aby wyjaśnić dziecku specyfikę scenariusza społecznego. Nawet jeśli wyjaśnienie zdarzenia bezpośrednio po jego zaistnieniu jest niewygodne, postaraj się wyjaśnić dziecku, co się stało, kiedy będzie na to czas. Skoncentruj się na problematycznych gestach społecznych dla dziecka — mimika twarzy, ton głosu, mowa ciała. A kiedy dziecko poprosi cię o wyjaśnienie swojego postępowania, powiedz mu, dlaczego zachowałeś się w ten sposób, zamiast po prostu opowiadać o sytuacji. Dzieciom łatwiej jest jako pierwszym nawiązywać kontakty z rówieśnikami, jeśli dorośli modelują to, co się dzieje i interpretują zachowania kooperacyjne i prospołeczne, aby wzmacniać więzi społeczne. Dla dzieci z autyzmem wyjaśnianie jest kluczowym ogniwem w łańcuchu uczenia się. W przypadku jego braku dziecko może przegapić niektóre ważne szczegóły interakcji międzyludzkich.
Planowanie i praca nad scenariuszami społecznymi
Podczas modelowania i objaśniania interakcji społecznych można narysować schemat i zapisać go na papierze, omawiając go z dzieckiem. Nie czekaj, aż dziecko lub ty znajdziesz się w sytuacji interakcji z innymi. Przygotuj dziecko do sytuacji społecznych, które przydarzą mu się w przyszłości. Przy wyjaśnianiu sytuacji z wyprzedzeniem, podobnie jak w poprzedniej metodzie nauczania, ważne jest, aby dziecko analizowało każdy etap zachowania. Sytuacje interakcji społecznych można znaleźć w ulubionych kreskówkach, serialach telewizyjnych, komiksach Twojego dziecka. Przygotuj różne odpowiedzi i poproś dziecko o wybranie tej właściwej.
Odgrywanie ról
Jeśli zauważysz, że Twoje dziecko ma problem w konkretnej sytuacji interakcji z rówieśnikiem — odegraj rolę. Zacznij od wcielenia się w jego postać, a następnie zamień się rolami. Zwróć szczególną uwagę na różnice w Twoim zachowaniu w różnych rolach. Należy również chwalić lub zachęcać dziecko, gdy zachowuje się w sposób społecznie akceptowany, aby wzmocnić to zachowanie. Odgrywanie ról pozwala dziecku wypróbować wszystkie symulowane i wynegocjowane umiejętności w bezpiecznym środowisku.
Znajdź grupę wsparcia dla rodziców dzieci z autyzmem
Wiele zależy od tego, jak dobrze rozumiesz cechy swojego dziecka i jak potrafisz nad nimi pracować. To wcale nie jest łatwe. Spróbuj znaleźć grupy wsparcia dla rodziców w swoim mieście. Nawiązanie kontaktów z innymi rodzicami może pomóc w wymianie doświadczeń, zwłaszcza jeśli forma autyzmu ich dziecka jest taka sama jak Twoja. Możesz również umówić się na spotkanie w parku lub w czyimś domu, aby dzieci mogły bawić się ze sobą i ćwiczyć swoje umiejętności społeczne. Grupy takie mogą pomóc w wyborze najlepszych strategii interwencji — będziesz miał możliwość przedyskutowania ich zalet i wad z osobami, które znają autyzm i wiedzą, jak z nim pracować. W ten sposób będziesz mieć większą pewność, że jesteś w stanie zorganizować się tak, aby pomóc dziecku w pokonaniu trudności.